চাণক্য নীতি নামৰ নৈতিকতা জৰিয়তে আচাৰ্য চাণক্যই আজীৱন জ্ঞান আৰু অভিজ্ঞতা প্ৰকাশ কৰিছিল। চাণক্যৰ এই নীতিয়ে মানৱ জীৱনৰ প্ৰতিটো গুৰুত্বপূৰ্ণ দিশ সামৰি লৈছে। মানৱ জীৱনত কি কৰিব লাগে আৰু কি কৰিব নালাগে সেই কথা তেওঁ আঙুলিয়াই দিছে। দৈনন্দিন জীৱনত যদি আমি এই নীতিসমূহ সঠিকভাৱে পালন কৰো তেন্তে বহুতো সমস্যাৰ পৰা হাত সাৰিব পাৰি।
চাণক্যৰ নৈতিকতাত কিছুমান বিশেষ ব্যক্তিৰ কথা উল্লেখ আছে, যাৰ পৰা সদায় দূৰত্ব বজাই ৰাখিব লাগে। কাৰণ তেওঁলোকে কাৰোবাৰ দুখ কেতিয়াও বুজি নাপায়।
১/ মদ্যপান কৰা লোকৰ পৰা আঁতৰি থাকক
পণ্ডিত চাণক্যৰ মতে মদ্যপান কৰা লোকৰ পৰা সদায় আঁতৰি থকা উচিত। কাৰণ এনে মানুহ সদায় টকা সংগ্ৰহত নিয়োজিত হৈ থাকে। ধনৰ বিনিময়ত চুৰি, ডকাইতি, হত্যাৰ দৰে অপৰাধ সংঘটিত কৰিবলৈ কুণ্ঠাবোধ নকৰে। তেওঁলোকৰ বাবে মদ্যপানেই আটাইতকৈ ডাঙৰ অগ্ৰাধিকাৰ। এনে মানুহৰ লগত মিহলি হৈ আপুনিও হয়তো তেওঁলোকৰ দৰে হ’ব পাৰে, নহ’লে তেওঁলোকৰ অন্যায়ৰ মূল্য দিব লাগিব।
২/ স্বাৰ্থপৰ মানুহ
চাণক্যই ক’লে, স্বাৰ্থপৰ মানুহে কেৱল নিজৰ কথাহে ভাবে। এনে লোকে আনৰ বেদনা কেতিয়াও বুজি নাপায়। গতিকে এনে মানুহৰ পৰা সদায় আঁতৰি থকাই ভাল।
৩/ যি চুৰি কৰে
চুৰি কৰাৰ উদ্দেশ্য থকা মানুহৰ পৰা আঁতৰি থাকিবলৈ চেষ্টা কৰা উচিত। কাৰোবাৰ দুখ চোৰে কেতিয়াও বুজি নাপায়। এই চুৰিৰ পিছত কাৰোবাৰ কিমান ক্ষতি হ’ব পাৰে সেয়া তেওঁলোকে বুজিব নিবিচাৰে।
৪/ ৰজা আৰু প্ৰশাসন
চাণক্য নীতি অনুসৰি ৰজা আৰু প্ৰশাসনে সাধাৰণ মানুহৰ দুখ-কষ্ট, অনুভূতি বুজি নাপায়। নিয়ম আৰু প্ৰমাণৰ ভিত্তিত তেওঁলোকে সদায় যিকোনো সিদ্ধান্ত লয়। মানুহক ন্যায় দিব পৰা সিদ্ধান্ত লয়। সেইবাবেই তেওঁলোক বৰ কঠোৰ।
