গুৱাহাটী, ১৫ জুলাই ২০২৩
গুৱাহাটীৰ প্ৰদূষণ আৰু যানজঁটৰ সমস্যা বৰ্তমান দুটা গুৰুত্বপূৰ্ণ নগৰীয়া সমস্যা। এইবোৰক যমজ নগৰীয়া সমস্যা হিচাপে গণ্য কৰা হয়, যিয়ে প্ৰতিজন নাগৰিকৰ জীৱিকা আৰু স্বাস্থ্যৰ ওপৰত প্ৰভাৱ পেলায়। কামৰ বাবে যাত্ৰা কৰাৰ সময়ত মানুহে অধিক ধন আৰু বহুমূলীয়া সময়ৰ বাবে খৰচ কৰিছে – যাৰ ফলত উৎপাদনশীল ঘণ্টা হেৰুৱাবলগীয়া হৈছে। এই যমজ সমস্যাবোৰে তৃতীয়টো নগৰীয়া সমস্যাৰ জন্ম দিছে – জীৱনশৈলী আৰু অসংক্ৰামক ৰোগ (Non Communicable Diseases) বৃদ্ধি।
জনা গৈছে যে বিশ্বজুৰি পৰিবহণ খণ্ডই সকলো কাৰ্বন নিৰ্গমনৰ প্ৰায় ২৫% অৰিহণা যোগায়। কিন্তু ব্ৰিটেইনৰ স্বতন্ত্ৰ পৰীক্ষণ কোম্পানী ইমিছনছ এনালাইটিক্স’ৰ শেহতীয়া গৱেষণাৰ পৰা দেখা গৈছে যে টায়াৰ পৰিধানৰ ফলত উৎপন্ন হোৱা কণা প্ৰদূষণ আধুনিক গাড়ীৰ টেইলপাইপৰ পৰা হোৱা নিৰ্গমনতকৈ ১৮৫০ গুণ বেছি হোৱা দেখা গৈছে। প্ৰদূষণকাৰী গধুৰ উদ্যোগ নথকা গুৱাহাটীৰ দৰে চহৰত যান-বাহনৰ টেইলপাইপ নিৰ্গমনৰ পৰা প্ৰদূষণৰ শতকৰা হাৰ অধিক বুলি বুজা যায়। আই আই টি গুৱাহাটী আৰু অসম প্ৰদূষণ নিয়ন্ত্ৰণ বৰ্ডৰ বৰ্তমান চলি থকা প্ৰচেষ্টাৰ পৰা উৎস বিভাজন (Source apportionment) পদ্ধতিয়ে আমাক অতি সোনকালে অধিক অন্তৰ্দৃষ্টি প্ৰদান কৰিব।
২০২২ চনত প্ৰকাশ পোৱা Intergovernmental Panel on Climate Change (আই পি চি চি) ষষ্ঠ মূল্যায়ন প্ৰতিবেদনত নিৰ্গমন সীমিত কৰাৰ দিশত জৰুৰীভাৱে কাম কৰাৰ প্ৰয়োজনীয়তাৰ কথা উল্লেখ কৰা হৈছে। এই হ্ৰাসে, নেট-জিৰ’পদ্ধতিৰ দিশত, পৰিবহণকে ধৰি সকলো খণ্ডতে কাৰ্বন নিৰ্গমন হ্ৰাস কৰাৰ আহ্বান জনাইছে। পৰিবহণ খণ্ড বিশেষকৈ চহৰ পৰিবহণত বৃদ্ধি পোৱা নিৰ্গমন নিষ্ক্ৰিয় কৰিবলৈ জীৱনশৈলীৰ নিৰ্দিষ্ট সংস্কাৰ, বিনিয়োগ আৰু আচৰণৰ পৰিৱৰ্তনৰ প্ৰয়োজন।
বিশ্বৰ আধুনিক আৰু বৃহৎ চহৰসমূহে বাছ, ৰেলৰ লগতে উন্নত চাইকেল আৰু খোজকাঢ়ি যোৱাৰ সুবিধাত বিনিয়োগ কৰি ৰাজহুৱা পৰিবহণ ব্যৱহাৰ কৰিবলৈ উৎসাহিত কৰাৰ প্ৰচেষ্টা চলাইছে। যোৱা বহু বছৰৰ পৰা পেৰিছ, লণ্ডন, টকিঅ, নিউয়ৰ্ক, কোপেনহেগেন, আমষ্টাৰডাম, বগোটা আদি চহৰত এই ধাৰা চলি আহিছে, যাৰ ফলত এই চহৰৰ জনসংখ্যাৰ অধিকাংশই এটা বা আনটো বহনক্ষম পৰিবহণ ব্যৱস্থা ব্যৱহাৰ কৰে আৰু কম ব্যক্তিগত বাহন। আমাৰ গুৱাহাটী মহানগৰীত শেহতীয়াকৈ বাতৰিৰ শিৰোনাম দখল কৰিছে যে মহানগৰীত পঞ্জীয়নভুক্ত বাহনৰ সংখ্যা মহানগৰীৰ জনসংখ্যাৰ প্ৰায় সমান। ৰাষ্ট্ৰীয় পৰিয়াল স্বাস্থ্য সমীক্ষা ৫ (২০১৯-২০২১) অনুসৰি ২০%তকৈও কম নগৰীয়া পৰিয়ালত ব্যক্তিগত বাহন আছে বুলি তথ্য বিবেচনা কৰিলে বুজিব পাৰি যে বহু পৰিয়ালত একাধিক ব্যক্তিগত বাহন আছে।
চেণ্ট্ৰেল ৰোড ৰিচাৰ্চ ইনষ্টিটিউটে (চি আৰ আৰ আই) ২০২২ চনত প্ৰকাশ কৰা এক অধ্যয়নত উল্লেখ কৰিছে যে ফ্লাইঅভাৰ আৰু আণ্ডাৰপাছ নিৰ্মাণ, আৰু পথ বহল কৰা বা ৰাইট অৱ ৱে কৰাটো যানজঁট আৰু গধুৰ পথ যাতায়তৰ সৈতে মোকাবিলা কৰাৰ বাবে উন্নত পদ্ধতি আৰু সমাধান নহয়। “সূক্ষ্ম ব্যৱস্থাৰ জৰিয়তে নগৰীয়া পৰিবহণৰ বাবে ক্ৰমান্বয়ে বহনক্ষমতা পদ্ধতি” নামৰ এই অধ্যয়নটোৱে এইটোও দেখুৱাইছে যে নিৰ্মাণৰ কেইবছৰমানৰ ভিতৰতে এনে পদ্ধতিৰ দ্বাৰা পথত ব্যক্তিগত বাহনৰ সংখ্যা বৃদ্ধি পাইছে আৰু যানজঁট হ্ৰাস নকৰাকৈ বহনক্ষমতা বেয়া হৈছে।
১৫ – মিনিট চহৰৰ ধাৰণাটোৱে বিশ্বৰ ডাঙৰ ডাঙৰ চহৰসমূহত স্থান লাভ কৰিছে। ১৫ মিনিটৰ নগৰ পৰিকল্পনাৰ ধাৰণাটোৱে এনে চহৰ সৃষ্টি কৰাৰ লক্ষ্যৰে য’ত গেলামালৰ দোকান, বিদ্যালয়, স্বাস্থ্যসেৱাৰ সুবিধা, বিনোদন কেন্দ্ৰ আদি সকলো অত্যাৱশ্যকীয় সেৱা বাসিন্দাসকলৰ পৰা ১৫ মিনিটৰ খোজ বা বাইক যাত্ৰাৰ ভিতৰত অৱস্থিত। ঘৰবোৰ। ১৫ মিনিটৰ চহৰ ধাৰণাটোৰ লক্ষ্য হৈছে ব্যক্তিগত বাহনৰ ওপৰত নিৰ্ভৰশীলতা হ্ৰাস কৰা আৰু অধিক বহনক্ষম আৰু বসবাসযোগ্য নগৰীয়া পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰা।
২০২২ চনত অসম চৰকাৰে ট্ৰেনজিট অৰিয়েণ্টেড ডেভেলপমেণ্ট (টি অ’ ডি) নীতি গৃহীত কৰাৰ লগে লগে ৰাজহুৱা পৰিবহণৰ ওপৰত গুৰুত্ব দিয়াটোৱে উন্নতি সাধন কৰিব বুলি আমি বিশ্বাস কৰোঁ। টি অ’ ডি হৈছে এক প্ৰকাৰৰ নগৰ উন্নয়ন যিটো ৰাজহুৱা পৰিবহণৰ দ্বাৰা প্ৰৱেশযোগ্যভাৱে ডিজাইন কৰা হয় আৰু সাধাৰণতে ট্ৰেনজিট ষ্টেচন বা কৰিডৰৰ চাৰিওফালে কেন্দ্ৰীভূত কৰা হয়।
ট্ৰেনজিট অৰিয়েণ্টেড ডেভেলপমেণ্ট (টি অ’ ডি) আৰু ১৫ মিনিটৰ চহৰখনৰ ধাৰণাটো এই অৰ্থত জড়িত যে ইয়াৰ দুয়োটাৰে লক্ষ্য হৈছে অধিক বহনক্ষম আৰু বসবাসযোগ্য নগৰীয়া পৰিৱেশ সৃষ্টি কৰা।
আমি বিশ্বাস কৰোঁ যে ৰাজ্যখনে National Urban Transport Policy-2006 (NUTP) সৈতে সংগতি ৰাখি ৰাজ্যিক বহনক্ষম নগৰ পৰিবহণ নীতি প্ৰস্তুত কৰাটো প্ৰয়োজন। এন ইউ টি পিয়ে ৰাজহুৱা পৰিবহণৰ বিকাশৰ পৰামৰ্শ দিয়ে আৰু যান-জঁট হ্ৰাস কৰিবলৈ নন-মটৰচালিত পৰিবহণ (চাইকেলিং আৰু খোজকাঢ়ি যোৱা)ৰ প্ৰচাৰৰ পোষকতা কৰে।
আমি এইটোও বিশ্বাস কৰোঁ যে ২০২১ চনত ৰাইটেছে Guwahati Metropolitan Development Authority (GMDA) কৰ্তৃপক্ষক দাখিল কৰা গুৱাহাটীৰ Comprehensive Mobility Plan (চিএমপি)ৰ পৰামৰ্শসমূহ এন ইউটিপি আৰু আধুনিক নগৰ পৰিকল্পনাৰ নিৰ্দেশনা অনুসৰি পোৱা গলে ৰাজহুৱা কৰি মানি চলাৰ প্ৰয়োজন। চিএমপি হৈছে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ পৰিকল্পনা নথি যিয়ে চহৰসমূহত বহনক্ষম আৰু কাৰ্যক্ষম পৰিবহণৰ বাবে এক কাঠামো প্ৰদান কৰাৰ লক্ষ্য ৰাখিছে। নগৰীয়া অঞ্চলত গতিশীলতা আৰু পৰিবহণৰ বৰ্ধিত চাহিদা পৰিচালনা কৰিবলৈ ই নগৰ পৰিকল্পনাকাৰী আৰু নীতি নিৰ্ধাৰকসকলৰ বাবে এক গুৰুত্বপূৰ্ণ আহিলা।
ওপৰৰ কথাখিনিৰ বাহিৰেও আমি বিশ্বাস কৰোঁ যে ব্যক্তিগত বাহনৰ ব্যৱহাৰক নিৰুৎসাহিত কৰিবলৈ অন-ৰোড পাৰ্কিং নিষেধাজ্ঞা বা পেইড পাৰ্কিঙৰ লগতে ভিৰ মূল্য নিৰ্ধাৰণৰ দৰে ব্যৱস্থা প্ৰৱৰ্তন কৰাটো প্ৰয়োজন।
জলবায়ু কাৰ্য্য আৰু বহনক্ষম পৰিবহণৰ সংযোগস্থলত কাম কৰা সংস্থা হিচাপে পেডেল ফৰ এ চেঞ্জে বিভিন্ন অনুষ্ঠান আৰু কাৰ্যসূচীৰ জৰিয়তে বহনক্ষম পৰিবহণৰ পদ্ধতিৰ প্ৰসাৰৰ দিশত তৃণমূল পৰ্যায়ত কাম কৰি আছে। আমি বিভিন্ন সংবাদ মাধ্যমৰ মঞ্চত আবেদন, চিঠি আৰু ৰাইট-আপৰ জৰিয়তে বহনক্ষম পৰিবহণত বিনিয়োগৰ প্ৰয়োজনীয়তাক তেওঁলোকৰ ওপৰত জাপি দি নিৰ্বাচিত চৰকাৰী বিভাগসমূহৰ সৈতে জড়িত হওঁ। আমি আমাৰ কাৰ্য্যৰ প্ৰতি প্ৰমাণ সংগ্ৰহৰ বাবে অধ্যয়ন বা জৰীপও চলাওঁ।
